Op zoek naar zwerfstenen in de Zanderij, keigaaf!
MAARN Letterlijk om de hoek, in het hart van de provincie Utrecht ligt een landschap van wereldfaam: de Zanderij van Maarn. Dit zogeheten Geopark is een landschap met unieke aardkundige, culturele, historische en ecologische waarden.
Deze Zanderij valt op, omdat het lijkt alsof er een enorme hap uit de stuwwal van de Utrechtse Heuvelrug is genomen. De groeve ofwel de Zanderij is ontstaan toen tussen 1838 en 1843 de Rijnspoorweg naar Duitsland met de hand werd aangelegd. Dat leidde tot een kloof van wel 20 meter diep door de stuwwal. Het zand dat hierbij vrij kwam konden de spoorwegen goed gebruiken. Na de Watersnoodramp van 1953 werd de groeve ook gebruikt voor dijkherstel in het rampgebied. Er reden toen in één maand tijd meer dan honderdvijftig zandtreinen van Maarn naar Zuidwest-Nederland.
Maar het meest opmerkelijke van de Maarnse Zanderij is dat hierbij honderden grote zwerfstenen zijn aangetroffen. Deze zijn tegenwoordig ‘uitgestald’ op het Zwerfsteneneiland, midden in de waterplas, op de bodem van de zandgroeve.. De Maarnse kunstschilder en vormgever Peter Enter heeft dit aardkundig monument ingericht in de vorm van een kompasroos. De herkomst van de zwerfstenen is in de segmenten van de kompasroos terug te vinden. Noordelijk kristallijn gidsgesteente, overig noordelijk stollingsgesteente, afzettingsgesteente en omzettingsgesteente aan de noordzijde en in de zuidelijke punt van de roos is een veertigtal zwerfstenen verwerkt, die een zuidelijke oorsprong hebben. Zij zijn niet door het landijs uit Scandinavië gebracht, maar vastgevroren in ijsschotsen met de rivieren uit de Ardennen en het Duitse middelgebergte. De stenen, maar ook de groeve zelf, zijn een imponerende getuigenis van de vorming van de Nederlandse ondergrond gedurende de ijstijden.
Elke 1e zaterdag van de maand is er een gratis rondleiding onder leiding van Peter Enter die u alles kan vertellen over de historie van de Maarnse afgraving, het ontstaan van het Aardkundig Monument en over de verschillende stenen die op het eiland ten toon gesteld liggen. Tevens kunt u kennis maken met Pjotter & Thomas, twee bokken van het oerhollandse geitenras 'De Nederlandse Landgeit', dat nog niet zo lang geleden met uitsterven is bedreigd. Pjotter & Thomas zorgen voor het maai- en snoeiwerk op het eiland en helpen zo het eiland mooi open te houden en de stenencollectie zichtbaar.
Hoogtevreestrap
Wie de groeve betreedt, ziet direct dat we in een voor Nederlandse begrippen reliëfrijk gebied zitten. De groeve is tot 40 meter diep! Langs de Zanderij loopt een blauw gemarkeerde route van 3,2 km. Deze is te combineren met de geel gemarkeerde route op landgoed Hoog Moersbergen en Stameren (5 km). Bijzonder is de steile en lange trap aan de zuidzijde van de waterplas. Een kuitenbijter, maar voor kinderen een hoogtepunt tijdens de rondwandeling!
Het gebied heeft bijzondere natuurwaarden. Zo bestaat de noordkant van de plas uit schraalgrasland met diverse zeldzame korstmossen en planten. Bijzonder zijn de vogels die hier broeden op de grond zoals de kleine plevier en de veldleeuwerik. Daarnaast leven er in het gebied veel ringslangen. Ook de kanaaljuffer en plasrombout, twee zeer zeldzame libellen, planten zich hier voort. De Zanderij is voor de trek van dieren naar het ecoduct Mollenbos een belangrijke natuurschakel.
WAT: Excursie Zwerfsteneneiland
WANNEER:Iedere eerste za. van de maand van 11 tot 12 uur
INFO:zwerfsteneneilandmaarn.nl
Aanmelden excursie: individueel of in groepjes via zwerfsteneneiland@studiomirjam.nl
Je kunt de Zanderij Maarn betreden via de Parkeerplaats 'Groene Entree Zanderij Maarn' aan de Bergweg in Maarn. Op de landgoederen Hoog Moersbergen en Stameren zijn honden aangelijnd toegestaan, in de Zanderij zelf niet.
