Opvang vluchtelingen economisch voelbaar
Opvang vluchtelingen economisch voelbaar / foto: Giro 555

Nederland zit in de maag met opvang van asielzoekers en vluchtelingen

Algemeen

WOUDENBERG De laatste maanden is er veel te doen rond de problemen met de asielopvang in Ter Apel, waar mensen die niet uit Oekraïne komen, een plek krijgen. Dit heeft ook gevolgen voor de Woudenbergse huurmarkt.

Vluchtelingenwerk Nederland heeft een proces tegen de Staat de Nederlanden aangespannen. De kwaliteit van de opvang van asielzoekers laat veel te wensen over. Mensen moeten op straat slapen en hebben te weinig privacy. Nederland heeft verdragen ondertekend over de opvang en voldoet daar niet aan.

Jaap Velema,  burgemeester van Westerwolde waar Ter Apel bij hoort, zei zaterdag in het Algemeen Dagblad dat de landelijke overheid, de provincies en de gemeenten niet doen wat ze moeten doen. Hij zei: ‘Als Ter Apel in de Randstad had gelegen was het probleem allang opgelost geweest’.   

 Het is een ingewikkeld probleem. Er is een groot tekort aan betaalbare sociale huurwoningen. Deze moeten ook gebruikt worden om Nederlanders die soms al meer dan 7 jaar ingeschreven staan aan een woning te helpen. De gemeente Woudenberg doet haar uiterste best om de helft van de schaarse huurwoningen aan Woudenbergers toe te wijzen. 

Hugo de Jonge, minister van Volkshuisvesting, wil dat er per jaar 100.000 woningen bij gebouwd worden. In het eerste kwartaal waren dat er 4500. Dus daar ligt een grote uitdaging. Eric van der Burg, de staatssecretaris die de problemen met de opvang van de asielzoekers moet oplossen, praat in het kabinet over maatregelen waarmee gemeenten gedwongen kunnen worden asielzoekers op te nemen. Hij is ook van mening dat de omstandigheden in bijvoorbeeld Ter Apel heel slecht en Nederland onwaardig zijn. 

Door ‘oude’ asielzoekers en statushouders een dak boven hun hoofd te geven, komt er ruimte in de asielzoekerscentra en kunnen de omstandigheden verbeteren. De stad Utrecht heeft het voorbeeld gegeven en geeft asielzoekers 6 weken voorrang bij de toewijzing van sociale huurwoningen. Dat is niet tot vreugde van mensen, die al tien jaar ingeschreven staan. Er zijn al bedreigingen aan wethouders geuit. Door deze noodmaatregelen zou de doorstroming van de asielzoekers verbeteren. Ook wordt de kwaliteit van de opvang beter.

Door de oorlog in Oekraïne komen er veel vluchtelingen naar Nederland. De veiligheidsregio’s hebben de taak om 75.000 opvangplekken te realiseren. Op dit moment zijn er 60.000 gereed. Maar de grote vraag is of de 75.000 plekken op de lange termijn voldoende zullen zijn. Bovendien kunnen gemeenten de vluchtelingen niet langdurig in bijvoorbeeld sporthallen opvangen. 

Bovendien blijken de gemeenten in de knel te komen door het vele werk voor de vluchtelingen. Eigenlijk zou het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers, die taak over moeten nemen. Maar het COA kampt met personeelstekort en heeft veel te weinig opvangplekken. Dat zou dan weer de schuld van de gemeenten zijn, die te weinig doen. 

De landelijke overheid heeft het plan om vluchtelingen ook voorrang bij de toewijzing van sociale huurwoningen te geven. Dat maakt de krapte op de markt alleen maar groter.   

De provincies moeten ook controleren of gemeenten voldoende statushouders een huis aanbieden. Woudenberg moest er in het eerste half jaar ongeveer 15 opnemen. Dat is gelukt en daarmee kan de gemeente in het tweede gedeelte van het jaar volstaan met 8 statushouders. Statushouders zijn asielzoekers, die met succes hun procedure hebben doorlopen. Ze mogen in Nederland blijven, krijgen een paspoort en moeten inburgeren. De landelijke overheid vindt dat provincies strakker moeten controleren en keihard moeten ingrijpen als ze niet voldoende doen.
Van der Burg is verbaasd dat gemeenten zo weinig doen om asielzoekers en statushouders te helpen. Hij is daar zeer teleurgesteld over. Dé oplossing zou zijn om in hoog tempo extra sociale huurwoningen te bouwen. De Jonge zet in op 100.000 nieuwbouwwoningen. In de praktijk komt daar niets van terecht. De problemen worden onder meer veroorzaakt door een personeelstekort in de bouw en stijgende bouwkosten. Ook maken de stikstofregels het lastig om te bouwen. Het aantal afgegeven bouwvergunningen in Nederland ligt 15 procent lager dan vorig jaar.

De gemeente Woudenberg heeft besloten dat ze alles zal proberen om Woudenbergers aan een sociale huurwoning te helpen. Sommige mensen staan al zeven jaar ingeschreven. Dat vond de gemeenteraad niet aanvaardbaar. 

De instrumenten zijn er om inwoners te helpen, maar dan moeten er meer woningen vrij komen.

‘De opvang van asielzoekers voldoet niet aan de internationale normen’

Gerhard te Winkel

De oplossing zou zijn in hoog tempo woningen te bouwen