Afbeelding
foto: Niels Wolterink

‘Klok luiden uit solidariteit met boeren was wettelijk niet toegestaan’

Algemeen

WOUDENBERG Het college van burgemeester en wethouders heeft ten onrechte op 15 juli de kerkklok laten luiden uit solidariteit met de boeren. Dat schrijft burgemeester Magda Jansen in antwoord op schriftelijke vragen van Peter van Schaik, fractievoorzitter van GemeenteBelangen Woudenberg.

‘Het luiden van de kerkklokken binnen de gemeente is gedaan vanuit solidariteit. Zoals gesteld in ons toen uitgebrachte statement realiseren wij ons dat er veel moet gebeuren om de natuur weer in balans te brengen, tegelijkertijd maakt het college zich zorgen over het gebrek aan perspectief voor onze Woudenbergse agrarische sector,’ aldus het college. ‘In Nederland is er een bepaalde usance om klokken te luiden uit solidariteit. Daar zijn in den lande diverse voorbeelden van. Ook in Woudenberg heeft de klok eerder geluid uit solidariteit. Recent is in de raadsvergadering van 17 december 2020 het verzoek gekomen om de kerkklok te luiden tijdens de jaarwisseling 2020/2021 als teken van onderlinge solidariteit onder de bijzondere omstandigheden van de coronacrisis.’ 

‘Het college heeft op basis van ettelijke landelijke en Woudenbergse voorbeelden en de unaniem aangenomen motie ‘Steun voor de boer’ gemeend dat zij het besluit kon nemen om uit solidariteit met de boeren de klok te luiden.

Nadere bestudering van de Wet Openbare Manifestaties brengt ons echter dat strikt genomen het luiden van kerkklokken is voorbehouden aan ‘godsdienstige en levensbeschouwelijke plechtigheden en lijkplechtigheden, alsmede oproepen tot het belijden van godsdienst of levensovertuiging’. Dat staat haaks op het Nederlandse gebruik om kerkklokken voor een breder doel in te zetten en betekent dat alle eerdere uitingen van solidariteit formeel geen wettelijke grondslag hebben gehad.

Hoewel het college te goeder trouw heeft gehandeld conform eerdere besluiten en juridische beoordelingen, moet het tot de conclusie komen dat het strikt genomen niet is toegestaan om de kerkklokken te luiden als uiting van solidariteit,’ staat in de beantwoording. ‘Het had niet gemogen tijdens de jaarwisseling 2020/2021 en ook niet op 15 juli 2022. Het college trekt hier lering uit.’ 

‘Het college heeft geenszins gewenst om de tweespalt te vergroten in onze samenleving. Waar de redenen om deze uiting te doen nog steeds overeind staan, betreuren wij dat dit ook tot negatieve maatschappelijke reacties heeft geleid,’ stelt de burgemeester. 

‘Heeft het college een verzoek ontvangen van een organisatie of fractie om de kerkklokken te laten luiden? Zo ja, van wie? Zo nee, wie heeft dit besluit dan genomen?’ vroeg Van Schaik. 

‘Het college is door meerdere individuele bewoners benaderd met dit verzoek,’ antwoordt het college. Ze geeft aan dat ze geen overleg met de fracties heeft gehad over het luiden.

‘Waarom heeft het college verzuimd om het voornemen van deze actie te delen/ af te stemmen met de gemeenteraad? Is dit de bestuurlijke vernieuwing waar de nieuwe coalitie/ college mee is gestart?’ was een vraag.

‘Het college heeft gemeend in de geest van de eerder unaniem aangenomen motie van uw gemeenteraad te handelen. Er is gekozen de reguliere sociale media kanalen te gebruiken om de actie aan te kondigen,’ aldus het college

De burgemeester was op 15 juli op vakantie. De plaatsvervangende locoburgemeester heeft het besluit genomen.

‘Heeft het college stil gestaan bij een mogelijke precedentwerking met deze actie? Zo ja, wat is de overweging van het college geweest om toch de kerkklokken te laten luiden? Op de sociale media worden nu al veel andere onderwerpen genoemd door onze bewoners waarvoor de kerkklokken ook geluid mogen worden,’ was een kwestie die Van Schaik aankaartte. 

‘Het college ziet dit als een eenmalige uiting, ook vanwege de beperkingen die zijn opgelegd vanuit de Wet Openbare Manifestaties. Het gebrek aan perspectief voor onze inwoners binnen de sector is groot. Dit baart het college zorgen, tegelijk zijn wij niet doof en blind voor de problematiek die moet worden aangepakt.’

‘Is het college het met ons eens dat u door deze actie commitment geeft aan burgerlijke ongehoorzaamheid door achter het feit te gaan staan dat het land stil wordt gelegd?’ vroeg de fractievoorzitter. 

‘Wij geven geen enkele steun aan acties van burgerlijke ongehoorzaamheid,’ laat het college weten. 

‘In de raadsvergadering van 30 juni 2022 is unaniem een motie aangenomen door de gemeenteraad waarin aandacht wordt gevraagd voor de problemen van de agrariërs. Was deze motie niet verstrekkend genoeg voor het college?’ Wilde Van Schaik weten. 

‘Juist door de unanieme stelling van de gemeenteraad, heeft het college gemeend in de geest van de motie te handelen door het luiden van de kerkklokken als uiting van solidariteit,’ schrijft de burgemeester. 

Het college heeft ook besloten om de Nederlandse vlag, die uit protest andersom wordt opgehangen, niet te verwijderen van gemeentelijke eigendommen, wanneer de verkeersveiligheid niet in gevaar komt’ vroeg Van Schaik. ‘Voor zover bekend hangen er geen vlaggen aan gemeentelijke eigendommen.’ 

‘We hebben gemeend in de geest van de raad te handelen’

‘Strikt genomen is het luiden van klokken uit solidariteit niet toegestaan’

Gerhard te Winkel