Gemeenteraad verdeeld over relatie met provincie
AlgemeenWOUDENBERG – Gaat het wel goed tussen de provincie Utrecht en de gemeente Woudenberg? Voor volgers lijken er veel strubbelingen en discussies te zijn. LetOp Woudenberg vroeg de fractievoorzitters naar hun mening. Het levert een gevarieerd beeld op.
Tijdens de laatste gemeenteraadsvergadering diende Jan Bessembinders, gemeenteraadslid van het CDA, een motie in waarin hij wethouder Vlam opriep een serieus gesprek te voeren met gedeputeerde Schaddelee. Deze bestuurder had in een kranteninterview uitgelegd dat er geen verbetering van de verkeerssituatie op de Stationsweg Oost zou komen en dat Woudenbergers maar moesten gaan fietsen. De gedeputeerde had ook geen seintje gegeven dat hij dit de verhaal de wereld in zou sturen. In diezelfde vergadering meldde wethouder Vlam dat een andere gedeputeerde vond dat de gemeenteraad te weinig bezuinigd had. De raad wilde onderzoek doen naar de gevolgen van eventuele maatregelen. Daar wilde hij op voorhand niet mee instemmen.
Marco van de Hoef, fractievoorzitter van GemeenteBelangen Woudenberg, raadde de wethouder aan de bestuurder te melden dat het besluit unaniem genomen was. Dat had ze gedaan, maar dat had niet het gewenste effect. Eigenlijk komt de relatie tussen de gemeente en de provincie in elke raadsvergadering wel een keer ter sprake; meestal zijn de pijnpunten de provinciale wegen en de financiën. Is er sprake van een structureel probleem of niet? LetOp Woudenberg vroeg het de fractievoorzitters. Henk-Jan Molenaar van de SGP antwoordde niet. De andere fractievoorzitters van de oppositiepartijen gaven wel antwoord op de vragen.
Willen Woudenberg en de provincie hele andere zaken?
Michel Hardeman van het CDA zegt: ‘De CDA fractie ziet wel een steeds grotere kloof ontstaan tussen de gemeente Woudenberg en de provincie. Hoe het komt? Lastig te zeggen. Maar ondanks de goede bedoelingen van de wethouders krijgen wij signalen dat Woudenberg de deur niet plat loopt bij de provincie. En onbekend maakt onbemind. En dan zie je dat een Klankbordgroep N224 en onze fractie zelf het initiatief neemt om direct met de provincie te schakelen. Dat is een middel maar die verantwoordelijkheid zou het College namens de gemeente Woudenberg moeten oppakken. Zij moeten in eerste instantie onze belangen richting het provinciebestuur oppakken en namens Woudenbergers investeren in goed relatiemanagement.’
Moniek van de Graaf van de PvdA/GroenLinks stelt:
‘Het is duidelijk dat de provincie en Woudenberg voor een deel andere zaken willen. Zo wil de provincie alleen uitbreiding van woonwijken en bedrijventerreinen rond OV-knooppunten. Dit om te voorkomen dat er meer asfalt moet worden aangelegd. Dat is een heldere keuze, maar voor Woudenberg heeft dit grote en ongewenste consequenties. De N224 is de enige provinciale weg in de provincie Utrecht waar de drukte en files toenemen. En daar zit een belangrijke crux voor ons dorp. Want het is, nog los van de mogelijke uitbreiding van Hoevelaar en bedrijventerrein, onleefbaar voor de omwonenden van de N224 met het drukke verkeer. Essentieel is wat er uit het leefbaarheidsonderzoek van de provincie komt.’
Is Woudenberg eigenwijs of is het juist goed dat de gemeente een eigen koers vaart?
Hardeman: ‘Een eigen koers varen is goed, maar wees daar richting de provincie altijd duidelijk over en investeer zo vroeg mogelijk in het gesprek zodat we elkaars positie goed snappen. Als je als gemeente onvoldoende overleg hebt dan zie je het resultaat van een gedeputeerde uit de provincie die, zonder enig overleg in de lokale pers zijn besluiten met betrekking tot Woudenberg aankondigt. En dan sta je als gemeentebestuur aan de zijlijn, laat je je volkomen verrassen en doe je dus blijkbaar niet mee.’
Van de Graaf: ‘Het is zeker goed dat Woudenberg een eigen koers vaart! We willen staan voor onze Woudenbergers: dat onze kinderen hier later kunnen blijven wonen in een betaalbare huur- of koopwoning, dat bedrijven kunnen uitbreiden en dat we in een leefbaar dorp wonen met een goed voorzieningenniveau. Maar de tijd is voorbij dat Woudenberg alles zelf kon regelen: in het dorp en met elkaar. De regio is steeds belangrijker geworden qua inkoop van zorg en andere voorzieningen en de provincie roert zich steeds meer qua mobiliteit en wat te bouwen. Daar moet het gemeentehuis zich meer op gaan richten: het behartigen van de Woudenbergse belangen in de regio en provincie.’
Hoe kan Woudenberg bereiken wat het wil?
Van de Graaf antwoordt: ‘Omdat de regio en provincie steeds belangrijker worden in het (mede) bepalen van veel zaken in en voor Woudenberg, is het belangrijk dat onze belangen op een goede manier worden behartigd in de samenwerkingsverbanden in de regio en in de provincie. Het is essentiëler dan ooit dat wethouders hun netwerk op orde hebben in de regio en provincie en voor en achter de schermen op verschillende manieren lobbyen voor onze Woudenbergse belangen.
Hoe? Afstemmen met wethouders in andere gemeenten en met leden van de Provinciale Staten en gedeputeerden in de provincie. De tijd van op de winkel passen is definitief voorbij. Het is handig voor partijen als PvdA/GroenLinks dat er Statenleden zijn uit onze partijen en dat zowel PvdA als GroenLinks een gedeputeerde hebben in het bestuur van de provincie. Het is ook makkelijk voor een raadslid van PvdA-GroenLinks om regelmatig informatie uit te wisselen met collega’s van onze partij in bijvoorbeeld Leusden, Amersfoort en Utrechtse Heuvelrug.
Dit is de komende tien jaar essentieel in het zelfstandig blijven van ons mooie dorp.
Hardeman zegt: ‘Door te investeren in overleg op het Provinciehuis; daar begint het mee. Liever te vaak overleg met de provincie dan te weinig. Pas als Woudenberg zichtbaarder is en de gedeputeerden onze Collegeleden beter kennen, kunnen we onze wensen kracht bij zetten en meer voor Woudenbergers bereiken.’
Hoe moet het verder met de rondweg, de ontsluiting en de fietspaden?
Hardeman stelt: ‘Dat is voor het CDA een missie geworden. Samen met inwoners strijden we voor een betere ontsluiting. En we zien dat andere Woudenbergse fracties ons steeds vaker steunen - gelukkig. Het CDA staat voor een veilig Woudenberg. Zowel op de N-wegen maar zeker ook in de wijken. En dat is nu niet het geval. De provincie lijkt de deur hiervoor dicht te doen. Maar Woudenberg heeft de sleutel wat ons betreft. Het is geen kwestie van aankloppen maar zelf het initiatief nemen en die sleutel gebruiken.’
Kan Woudenberg voldoende haar boodschap over het voetlicht brengen?
Van de Graaf geeft een aanvulling: ‘Kijk bijvoorbeeld naar de situatie rond de uitbreiding van de rondweg. Er is een aantal maanden terug door wethouder Vlam 112.000 euro aan de raad gevraagd voor het inhuren van een verkeersdeskundige. Onderbouwing door de betrokken ambtenaar: de uitgebreide kennis van de deskundige brengt ons dorp in een goede onderhandelingspositie richting de provincie en ChristenUnie-gedeputeerde Schaddelee voor uitbreiding van de rondweg. PvdA-GroenLinks heeft daar schoorvoetend mee ingestemd omdat ons werd verzekerd dat het inbrengen van specifieke verkeerskennis essentieel was voor ons dorp. Wij werden daarin gesterkt door de fractie van de ChristenUnie die daar ook mee instemde.
Naar aanleiding van het interview met Schaddelee dat haaks staat op de signalen die wij van wethouder Vlam in de raad kregen, heeft de fractie van PvdA-GroenLinks contact opgenomen met Statenleden van hun partijen in de provincie. Daaruit ontstaat het beeld dat de gedeputeerde direct vanaf het begin heeft aangegeven dat meer asfalt op de provinciale wegen totaal niet past in de visie van het bestuur van de provincie en dat Woudenberg dus trekt aan een dood paard. Hieruit blijkt dat het essentieel is dat de partijen in de Woudenbergse raad er zelf ook voor zorgen informatie te krijgen van hun partijen in de provincie.’ Hardeman denkt: ‘Kunnen zeker. Maar de praktijk is weerbarstig. Het is een kwestie van volhouden en doorzetten.’
Hoe zien jullie de kansen om van het verscherpt toezicht af te komen? Wat vinden jullie van de opmerking van de gedeputeerde dat het niet voldoende is?
Hardeman zegt: ‘Of het niet voldoende is gaan we in de loop van de tijd merken. Wat ik wel zie is dat we als raad gemeenschappelijk de schouders er onder hebben gezet. Dat signaal geven we ook af.’
Van de Graaf vindt: ‘We zijn als partijen in de raad samen goed bezig om de bezuinigingen door te voeren met als doel dat niemand uit de boot valt. Dat geldt straks ook voor de concrete voorstellen uit de denkrichtingen waarmee de wethouder naar de raad komt.
Om de herstelplannen zo te in te vullen dat niemand uit ons dorp eraan onderdoor gaat, vind ik dat de Commissaris van de Koning ons tot het einde van dit kalenderjaar de tijd moet geven dit in orde te maken. We moeten niet vergeten: dat het financieel zo slecht gaat, komt niet door slecht Woudenbergs beleid, maar doordat Den Haag de kraan dichtdraait voor Jeugdzorg en WMO én ons college heeft zelf hulp gevraagd aan de provincie. De raad moet de tijd krijgen goed onderbouwde keuzes te maken. Juist omdat dit alle Woudenbergers raakt op één of meerdere manieren.’
Het lijkt dat de provincie, maar ook de VNG (zie haar rapport) andere verwachtingen van de gemeente en de gemeenteraad heeft. Hoe kijken jullie er tegen aan?
Hardeman stelt: ‘De provincie heeft hier inderdaad andere verwachtingen bij. Als CDA hebben we aangegeven dat we niet zomaar, zonder overleg met de betrokkenen, willen bezuinigen. De provincie ziet dit anders en wil op korte termijn resultaten zien. De nood, om van Woudenberg weer een gezonde gemeente te maken, is hoog. Maar het is onverstandig om alles met wortel en al eruit te trekken wat we in de afgelopen jaren hebben opgebouwd.’
Marco van de Hoef beantwoordde de vragen in samenhang. ‘Of de gemeente Woudenberg en de provincie andere zaken willen kan ik niet bevestigen noch ontkennen. Er liggen andere belangen en inzichten, dat is wel duidelijk. We hebben elkaar nodig om de beste resultaten te boeken. Woudenberg is niet eigenwijs, maar we hebben wel een lokale koers uitgezet, die we willen vasthouden.
In mijn optiek is het dus helemaal prima dat wij een eigen koers varen, als we maar in overleg blijven en samen optrekken naar het beste resultaat. Ik spreek alleen de wens uit dat de provincie op onderdelen wat meer met ons optrekt, waarbij de provincie het meer zou moeten waarderen dat we als Woudenberg weten waar we voor staan en waar we naar toe werken en daar ook tijd en energie in steken. Laat de provincie daarvan meeprofiteren!’
‘Of Woudenberg haar boodschap voldoende over het voetlicht kan brengen? Ik ga er wel degelijk vanuit. Ik zit alleen niet aan de bespreektafels. Zoals net aangegeven zou ik graag willen dat er meer coöperativiteit gaat ontstaan. Goede ideeën zijn er voldoende. Denk mee én denk in mogelijkheden zou ik de Provincie willen meegeven! Of het nu gaat over de beste ontsluiting van zoekgebied 5, over de fietspaden of andere onderwerpen. Gebruik de energie en wil om vanuit Woudenberg mee te werken,’ stelt Van de Hoef voor.
‘Voor wat betreft het verscherpte toezicht. Ook hier roep ik de provincie en de gedeputeerde op om respect te hebben voor de opgave die voor ons ligt en de inspanningen die we plegen om de juiste oplossingen te zoeken.
Voor mij is het heel eenvoudig, we werken aan herstel van de financiën, en dus werken we toe naar het tweede herstelplan in december. Dan moeten alle puzzelstukjes op hun plaats liggen en is het de bedoeling om daarna van het toezicht af te zijn, waarbij voor mij heel helder en duidelijk is: wel snoeien, niet uitroeien.
Ik zou de gedeputeerde dus willen oproepen: denk mee, maar betracht geduldigheid waarbij wij als GBW en als raad heel zorgvuldig willen zijn. We gaan Woudenberg niet afbreken, hoe hard de gedeputeerde ook duwt op dit moment. We zitten in een traject dat structurele verbeteringen moet brengen, en dat dat tijd nodig heeft dat is dan maar zo,’ stelt Van de Hoef vast.
Ook Jhony Stalman van de VVD gaf in samenhang antwoord: ‘Volgens mij is het vrij simpel, Woudenberg is een redelijk liberale gemeente, we willen ondernemen, wonen en ons van A naar B kunnen verplaatsen. De coalitie in de provincie, GroenLinks, D66, CDA, PvdA en ChristenUnie heeft juist die drie zaken niet omarmt. Men wil alleen maar ondernemen rond knooppunten en OV, alleen maar omdat men dan kan roepen geen extra asfalt te willen hebben, of het moet al een fietspad zijn. Men wil alleen maar rond grote steden bouwen, want dan is de route van A naar B het kortste. Dus met andere woorden, hier staat het liberale ondernemerschap haaks op het linkse karakter van de provincie en dus haaks op een ondernemende gemeente als Woudenberg.
Vooral vasthouden aan dat ondernemerschap zoals wij die tonen, en natuurlijk dien je zaken te doen met de provincie, dus laten we dat gestructureerd blijven doen, maar wel vanuit onze eigen identiteit.
Door de houding van de provincie zijn het steeds kleine stapjes die we zetten, dat is in het proces heel frustrerend, maar in alles wat we willen, ontsluiting, wonen, werken en ondernemen hebben we blijkbaar een lange adem nodig. Vanuit onze contacten weten we hoe intensief onze gemeente de provincie opzoekt en continue genoemde items onder de aandacht brengt. Het zou mooi zijn als op termijn er een meer ondernemende coalitie in de provincie komt.’
Over het verscherpte toezicht zegt Stalman: ‘De raad heeft een duidelijke keuze gemaakt, dat mag misschien in de beleving van de provincie niet zo zijn, maar wij blijven staan voor Woudenberg en weten wanneer we welke keuzes moeten maken, die er al geweest zijn en de komende periode nog gemaakt moeten worden. De provincie zag de kaderbrief als een eindpunt van een proces, dan hadden we alles met wortel en al uit de Woudenbergse samenleving getrokken. Voor ons is het een tussenstop, om vooral onze eigen identiteit te bewaren en de komende periode toe te werken naar een sluitend verhaal.’
Elli van Oosterom van de ChristenUnie zegt: ‘Dat de provincie een andere insteek heeft dan de gemeente Woudenberg, is niets nieuws. Wat ons betreft is dat ook niet vreemd. Wij kijken alleen naar het belang van Woudenberg en wellicht de regio. De provincie moet naar het belang van de hele provincie kijken en die belangen zijn soms tegenstrijdig.
Gedeputeerde Staten heeft de focus gelegd op het OV. Begrijpelijk, want we kunnen niet eindeloos asfalt blijven leggen. Dat neemt niet weg dat we als Woudenberg aandacht vragen voor probleem trajecten zoals de N224.
Vanaf het begin was duidelijk dat er veel water door de Rijn zal moeten stromen om de problemen die er rond de N224 zijn, opgelost te krijgen. Deze weg staat niet op zichzelf, maar heeft relatie met het belang om nieuwe woningen, bedrijventerrein en natuurbehoud goed vorm te geven.’
Over het verscherpte toezicht zegt zij: ‘Voor wat betreft het verscherpt toezicht is de planning steeds geweest dat na opstellen van het herstelplan er een beoordeling zal komen. Het herstelplan zal er eind dit jaar liggen, dus dat is in lijn met onze verwachtingen. Dat de provincie dat graag eerder had gezien is vanzelfsprekend, echter de opgave is zo groot dat wij daar wel overwogen beslissingen over willen nemen.’
Gerhard te Winkel