“Geen hart onder de riem, maar een klap in het gezicht”
WOUDENBERG – De toeristenbelasting stijgt per 1 januari 2021 met 18 procent. De recreatieondernemers draaien voor het grootste gedeelte van de 36.000 euro op. Ze noemen dit een klap in hun gezicht. ‘We moesten het in de krant lezen,’ zeggen ze.
Dreigend tekort
De Gemeente Woudenberg verkeert in financieel zwaar weer. Er zijn forse ingrepen nodig om een dreigend tekort te voorkomen. In een persbericht van 24 september geeft de gemeente aan dat bij onveranderd beleid en zonder aanzienlijke structurele verhoging van de inkomsten het in 2021 ruim één miljoen euro tekort komt. Ook voor de jaren daarna voorziet de gemeente zonder ingrijpen tekorten tussen € 900.000,- en € 950.000,-.
Alle hens aan dek
‘Het is alle hens aan dek,’ schetst Moniek van de Graaf (PvdA/GroenLinks) de situatie. ‘We staan voor een majeure opgave,’ valt Marco van de Hoef van GBW haar bij. ‘Een crisissituatie,’ volgens Michel Hardeman van het CDA.
De situatie wordt onder meer veroorzaakt doordat de inkomsten voor de uitvoering van taken in het sociaal domein niet in balans zijn met de uitgaven. En de verwachting is dat deze kosten de komende jaren verder blijven stijgen.
Drie tientjes, waar hebben we het over?
Ik vind dit fair, oprecht!
Dit is een populistische maatregel
Toeristen zijn geen stemmers
Wethouder Vlam: ‘Dit vraagt om vergaande maatregelen.’ Eén van die maatregelen is het verhoging van de OZB met 10%. Naast de inflatiecorrectie van 1,5% wilde het college de OZB verhogen met 8,5%. Een maatregel goed voor € 210.000,- extra in de gemeentekas.
Toeristen betalen mee
Het CDA oppert bij monde van fractievoorzitter Hardeman om ook de toeristen mee te laten betalen aan het tekort. Hardeman stelt het college in de commissievergadering van 13 oktober voor, om ook de toeristenbelasting met 10% te verhogen. ‘Toeristen maken gebruik van onze voorzieningen. Het is eerlijk om ze daar dan ook in te laten bijdragen.’ Zijn plan krijgt, met uitzondering van het SGP, de steun van alle partijen. Sterker nog, de vijf partijen dienen een voorstel in om de belasting voor toeristen in 2021 met 18% te verhogen. De OZB met totaal 8,6%. Het voorstel wordt in de raad afgehamerd.
Niet uit te leggen
‘Heel fors, te fors,’ reageert Clara van Ravenhorst van ‘De Boerenstee’. ‘De gemeenteraad heeft echt nul begrip voor onze situatie. Aan de bewoners van Woudenberg is dit heel leuk te verkopen. Wij rekenen met een jaarlijkse verhoging van 2%, zoals in de meerjarenbegroting is vastgelegd. Daar kunnen we mee leven. Niemand kan uitleggen waar de 18% vandaan komt.
Onze klanten willen inzicht hebben, de tarieven voor het komend jaar staan al maanden op onze site. Die zijn gebaseerd op 2% verhoging. Daarnaast hebben we door de coronacrisis reserveringen moeten doorschuiven. Het verschil moeten wij dus voor een groot deel zelf ophoesten. We hoeven heus geen speciale behandeling te hebben van de gemeenteraad, maar dit is wel heel cru. De mevrouw van PvdA/GroenLinks (Moniek van de Graaf, red) spreekt wel hoe ze te doen heeft met de horecabedrijven, maar gelijk gooit ze de toeristenbelasting met 18% omhoog. Wethouder Vlam wilde deze verhoging eigenlijk niet, ze weet dat bedrijven het al moeilijk hebben vanwege de coronasituatie. Ook vanuit het ambtelijk apparaat is er begrip voor onze situatie. Dat is plezierig.
Vanuit de gemeenteraad en de politieke partijen hebben we het hele jaar niets gehoord. Deze verhoging is het eerste signaal, een cadeautje voor de getroffen ondernemers. Geen hart onder de riem, maar een klap in het gezicht. De fracties spreken ook met geen woord over de recreatiebedrijven, maar hebben het alleen maar over de toeristen. Dit is een populistische maatregel.’
Het is een spelletje
‘Dit komt echt uit de lucht vallen, een donderslag bij heldere hemel,’ meldt Gerard Donselaar van Camping het Boerenerf. ‘De raad is van verschillende kanten geadviseerd om dit niet te doen. Het is een spelletje. Er zijn wel partijen die wat zakelijker zijn ingesteld, die wel meevoelen, maar de meesten gaan voor de kiezers. Ja de OZB! Dat ligt gevoelig. Het is makkelijker is om het weg te plukken bij een paar ondernemers die er hard voor moeten werken. Een paar jaar geleden is duidelijk afgesproken; de toeristenbelasting gaat jaarlijks met 2% omhoog. Daar houd je dan rekening mee. Maar met 18% kun je geen rekening houden.
Toeristen die onze camping in de zomer drie weken komen bezoeken, betalen nu drie tientjes meer. Inwoners die 52 weken in het jaar in Woudenberg wonen ook. Belachelijk, echt belachelijk! We hebben twee grote groepsaccommodaties. Die staan nu leeg. Normaal verhuren we die aan scholen en aan verenigingen. Die hebben al vaak niet veel te makken. In tegenstelling tot andere accommodaties is het aandeel toeristenbelasting van een overnachting in een groepsaccommodatie veel groter. Meer dan 25%. Het zou fair zijn als kinderen onder de 13 jaar niet belast worden!’
Dertig euro
De verhoging van de OZB betekent voor inwoners van Woudenberg, die in een huis wonen met een waarde van € 350.000,-, dat zij in 2021 € 396,- belasting moeten betalen. Een gezin met vier kinderen, dat drie weken in ons dorp komt kamperen betaalt € 193,- toeristenbelasting. In beide gevallen gaat de belasting ongeveer 30 euro omhoog ten opzichte van 2020.
We steken serieus geld in onze omgeving
Moniek van de Graaf : ‘Ik snap dat het zuur is, maar we moeten het met zijn allen doen. Dat betekent dat er ook iets gevraagd wordt van de ondernemers. Het is zeker niet zo dat recreatieondernemers een melkkoetje zijn. De laatste twee bezuinigingsrondes zijn zij buiten schot gebleven. Toeristen maken gebruik van fiets- en wandelroutes in ons dorp. Het vrijhouden van paden en routes kost ons 2,5 ton per jaar. We steken serieus geld in onze omgeving, om die mooi te houden. Horecaondernemingen zitten dicht. Je hoort dat boekingen op vakantieparken gewoon doorliepen. Ik wilde met de herfstvakantie weg, maar alles zat vol, terwijl de prijzen omhoog gingen.’
Geen populaire maatregel
Marco van de Hoef : ‘We hebben het in ons dorp en onze omgeving relatief goed voor elkaar. Daar ben ik trots op. Als we onze voorzieningen willen behouden, moeten we daar allemaal aan meebetalen. We willen Woudenberg mooi en aantrekkelijk houden, ook voor onze toeristen. 18% verhoging klinkt veel, maar drie tientjes voor een gezin van zes personen valt best mee.
Ondernemers kunnen de verhoging doorbelasten aan de recreanten. Drie tientjes, waar hebben we het over? Ik geloof niet dat deze verhoging leidt tot minder reserveringen volgend jaar. Dat gaat er bij mij niet in. In de meerjarenbegroting staat dat we de toeristenbelasting jaarlijks met 2% verhogen. Maar die begroting is een dynamisch document. Verder verhogen is geen populaire maatregel, maar we moeten de komende jaren miljoenen bezuinigen. Een onderdeel daarvan is het verhogen van de belastingen. Als het niet lukt, neemt de provincie de regie over en dan zou het maar zo kunnen dat we te maken krijgen van belastingverhogingen van 50 of 60 procent.’
Treurig gevoel
De SGP is de enige partij die niet instemde met het voorstel om de toeristenbelasting te verhogen. Fractievoorzitter Henk-Jan Molenaar: ‘Hoe het gegaan is, is niet chique. Normaal gesproken wordt iets geagendeerd in de commissie en kunnen betrokkenen inspreken. Dat is nu niet gebeurd. Het voorstel komt niet vanuit het college, maar vanuit de raad. De andere vijf partijen hadden hun naam al onder het voorstel gezet. Het is afgehamerd. Wij hebben als fractie een treurig gevoel bij dit besluit. De tekorten komen voornamelijk vanuit het sociaal domein. Om deze neer te leggen bij de toerist is dan heel onlogisch. De toeristenbelasting relatief evenveel verhogen als de OZB had mij meer een gevoel van rechtvaardigheid gegeven. De sector heeft het al moeilijk. De verhoging is voor de ondernemers substantieel.’
Nog geen kwartje per dag
‘Ik vind het een eerlijke verdeling. Ik vind dit fair, oprecht!’ zegt Michel Hardeman. ‘De verhoging betekent voor de toerist nog geen kwartje per dag meer. Toeristen profiteren ook van onze voorzieningen. Mijn plan was 10% verhoging. We hebben uiteindelijk met vijf van de zes partijen een voorstel van 18% ingediend. Dat is aangenomen. Ik heb dit gepeild bij Martien van de Lagemaat en begrijp dat dit een uiterst lastige situatie is. Daarvoor heb ik alle begrip.’
Nooit antwoord ontvangen
Martien van de Lagemaat van camping de Heigraaf. ‘Ik heb inderdaad contact gehad met Hardeman. Dat is gebeurd op mijn initiatief. Ik las in de krant dat er plannen waren om de toeristenbelasting te verhogen. Hiswa Recron, onze belangenvereniging, heeft namens alle recreatieondernemers een brief gestuurd naar de gemeenteraad en naar het college van B&W. Hierop is geen reactie gekomen. In de Utrechtse Heuvelrug is de toeristenbelasting nu € 1,21 tegenover € 1,30 in Woudenberg. Kinderen tot 13 jaar zijn daar ook nog vrijgesteld. De verhoging van 18% komend jaar betekent voor ons een nog grotere achterstand als het gaat om de concurrentiepositie. Mensen kijken toch naar het totaalbedrag.
Toerisme is belangrijk voor Woudenberg. Er wordt door de raadsleden wel heel makkelijk gesteld dat de verhoging te verantwoorden is omdat de toeristen immers ook van alle Woudenbergse voorzieningen meegenieten. Tot op heden hebben we als recreatiebedrijven in ieder geval nooit antwoord mogen ontvangen op onze vraag welke voorzieningen dit betreft.
En daarmee is ons verzoek, om de toeristenbelasting ook echt uit te geven in het belang van de toeristen, nog niet gehonoreerd. Alles bij elkaar lijkt het er sterk op dat de toeristenbelasting gebruikt wordt om de ’begrotingsgaten’ te vullen.
Daarnaast is de door mevrouw de Graaf geschetste 2,5 ton, die nodig zou zijn voor het onderhoud en het vrijhouden van paden en routes, absurd hoog ingezet. Als dit echt zo is, dan is het misschien een goed idee om eens heel kritisch naar deze uitgaven te kijken. En het is natuurlijk niet zo dat alleen toeristen van de paden en routes gebruik maken.
In de zomer als Woudenbergers op vakantie zijn, besteden onze klanten hun geld in ons dorp. Het winkelbestand zou er zonder hen anders uitzien. Hun bijdrage is positief voor de middenstand en dus ook voor de inwoners, al zie je dat niet direct. Maar ja, toeristen zijn geen stemmers. Ik vind het jammer dat het zo gaat. Natuurlijk, ik ben ook een Woudenberger. Wil dat het goed gaat met ons dorp. Maar op deze manier laat je de toeristen vallen en dat doet zeer.’
Kosten deels zelf dragen
Ook Elly Meerveld van de Annahoeve is niet blij met de plotselinge verhoging. ‘We zijn hier niet in betrokken. We hoorden het via collega’s en lazen het in de krant. Voor een deel kan ik de verhoging doorbelasten. Deels moeten we dit zelf dragen. Het is jammer dat dit zo laat wordt gecommuniceerd. Het zou praktischer zijn als dit wat eerder gebeurt. We hebben een tijdje dichtgezeten. Ook omdat we de accommodatie verhuren met gezamenlijke badkamers. Een aantal reserveringen hebben we kunnen doorschuiven, maar ik moet nog maar zien of we volgend jaar wel volledig kunnen draaien. Ik begrijp dat de gemeente maatregelen moet nemen om het financieel tekort te dekken. Maar moet je anderen hiervoor laten opdraaien? De toeristenbelasting was € 1,30 per nacht, daar komt bijna 25 cent bovenop. Dat is aanzienlijk!’
Melkkoe
Jos Traa van hotel Schimmel moest alles ook in de krant lezen. ‘We zijn niet door de gemeente op de hoogte gesteld. 18 Procent is best veel. Ik heb altijd het idee dat de toeristenbelasting een beetje het melkkoetje is van de gemeente. Wethouder Vlam heeft een keer gebeld. Verder horen we bar weinig van de gemeente, terwijl we het als horeca best moeilijk hebben.
Het hotel is open, maar beperkt. Er zijn geen zakelijke bijeenkomsten en er blijven dus minder mensen slapen. Gelukkig krijgen we vanuit de overheid subsidie om de coronatijd door te komen. Op die manier moeten we ons hoofd boven water houden. Maar dat gaat zeker lukken!'
