Costanja de Vries en Kleine Schans medewerker Jan Hofstede.
Costanja de Vries en Kleine Schans medewerker Jan Hofstede. / foto: Costanja de Vries

Buurtgezinnen geeft gezinnen een steuntje in de rug

Het bijzondere is vaak veel minder bijzonder dan het lijkt. Zo heeft ieder gezin het weleens moeilijk, weet Constanja de Vries, coördinator bij de Stichting Buurtgezinnen voor onder andere Woudenberg. Zij organiseert ondersteuning voor overbelaste gezinnen door die te koppelen aan zogenaamde steungezinnen. Buurtgezinnen is overigens geen hulpverlenende maar een ondersteunende instantie voor gezinnen.

WOUDENBERG Goed nieuws dus van de vrouw die behalve Woudenberg ook Scherpenzeel en Renswoude als werkgebied heeft. Binnen dat territorium faciliteert Constanja wat zij ‘respijtzorg’ noemt. “Feitelijk houdt dat in: zorg overnemen. Wij associëren dergelijke zorg al snel met mantelzorg en ingewikkelde problematiek, maar het kan bij respijtzorg om heel eenvoudige, praktische steun gaan."

Denk aan een gezin dat net in Woudenberg is komen wonen en nog geen sociaal netwerk heeft. Dan kun je helpen dat op te bouwen door de kinderen van dat gezin bijvoorbeeld twee middagen per week bij een steungezin te laten spelen. Of denk aan een alleenstaande moeder voor wie het heel prettig kan zijn om met een andere moeder te klankborden over hoe je het in je eentje rooit met kinderen. Want dat valt lang niet mee. Als anderen ook een stukje van die zorg oppakken, gaat het beter. Niet voor niets geldt het gezegde ‘it takes a village to raise a child’.”

Commitment, gelijkwaardigheid én wederkerigheid

Buurtgezinnen is een landelijk initiatief dat al in 65 gemeenten in allerlei behoeften voorziet en bij een maatschappelijke trend aansluit. Constanja: “Landelijk is er de laatste vijf jaar een duidelijke beweging richting een incluis samenleving gaande. Daarin gaan we ervan uit dat we met elkaar veel meer kunnen bereiken, dat we de wereld een prettigere plek kunnen maken door ook verantwoordelijkheid voor elkaar te nemen. Buurtgezinnen past naadloos in die ontwikkeling."

Constanja werkt in haar functie samen met de Kleine Schans. “Het idee achter Buurtgezinnen is dat gemeenten een samenwerkingsverband met ons aangaan en dat wij ons verbinden met de professionele hulpverlening, om als informele hulpverlening aanvullend te zijn. Wat wij doen is ondersteuning organiseren door de inzet van steungezinnen. Dat kunnen ouders maar ook opa’s en oma’s zijn. Net wat er nodig is.” De Kleine Schans, die professionele zorg aanbiedt, leidt in sommige gevallen een zorgvraag terug naar Buurtgezinnen. Daarmee belandt die vraag in de informele zorg en niet in de professionele hulpverlening. Tevens speelt Buurtgezinnen ook een rol bij het uitgeleiden uit de hulpverlening.

De niche waarin Buurtgezinnen actief is, is dus belangrijk. Dat blijkt ook wel als Constanja uitlegt dat wat afwijkt van het gemiddelde te snel als bijzonder wordt gelabeld. “Je ziet dat er dan al snel professionele zorg op wordt gezet, terwijl dat echt niet altijd nodig is.” Dat kan dus anders en Buurtgezinnen zorgt voor dat alternatief. “De ondersteuning die wij regelen is gebaseerd op gelijkwaardigheid en wederkerigheid, en is veel flexibeler beschikbaar. Ik merk dat gezinnen die om steun vragen zich daar vaak ongemakkelijk over voelen. Terwijl bijna iedereen soms ondersteuning kan gebruiken. Het is dus helemaal niet zo bijzonder, eerder normaal. Bovendien zeg ik tegen mensen die zich generen voor hun hulpvraag dat zij later met de opgedane ervaring op hun beurt ook weer anderen kunnen helpen.”

Buurtgezinnen.nl: digitale poort naar hulp op maat

Constanja zoekt steeds serieus commitment bij de steungezinnen, want continuïteit van ondersteuning is belangrijk. “Om te voorkomen dat de aangeboden hulp een bevlieging is en mensen na drie weken zeggen ‘ik kan het er tóch niet echt bij hebben’, moet de aangeboden hulp geen offer zijn. Mensen die helpen moeten dat leuk vinden en er zelf ook iets uit halen. Het is daarom mooi om te zien dat sommige gezinnen na twee jaar vrienden voor het leven zijn geworden.”

Constanja matcht vragende een aanbiedende gezinnen met elkaar en coördineert de lopende contacten. Zeker het eerste jaar houdt ze de vinger aan de pols. “Soms vindt iemand het moeilijk een bepaalde wens bij de ander neer te leggen, of komt een goedbedoelde belofte niet helemaal uit de verf. Als intermediair kan ik dergelijke communicatie verzorgen die als wat lastiger wordt ervaren.”

Je zou kunnen zeggen: hulp ligt door Buurtgezinnen ‘voor het klikken’, want Buurtgezinnen.nl is het portal voor zowel gezinnen die ondersteuning zoeken als voor gezinnen die dat willen geven. Als het om die laatste groep gaat wil Constanja nog een specifieke en rond Woudenberg goed vertegenwoordigde groep aanspreken: de boeren. “Er zijn kinderen die een indicatie krijgen voor een zorgboerderij, terwijl ik ervan overtuigd ben dat ze vaak beter op hun plek zijn als ze af en toe gewoon bij de boer terecht kunnen om te helpen. Want als je de knop ‘hulpverlening’ indrukt, dan verbijzonder je kinderen. Voor de eigenwaarde van kinderen is het heel belangrijk dat ze gewoon kunnen helpen en een bijdrage kunnen leveren. Kinderen kunnen er enorm van opknappen als ze mogen helpen op de boerderij. Dus boeren: open je deuren.”